Waarom moeten bedrijven wakker liggen van fraude en witwassen?

De strijd tegen fraude en witwassen wordt al enige tijd in een hogere versnelling gevoerd. Toch zijn er nog steeds bedrijven die hierin geen actieve stappen zetten om zich te beschermen. ‘Het is nochtans belangrijk om fraudebestrijding als een investering te zien, niet als een kost’, zegt Tom Boedts van Febelfin.

Spectaculaire fraudezaken halen meer en meer de media. Toch zijn er bedrijven die nog steeds geloven dat zij nooit ten prooi zullen vallen aan zulke praktijken. Tom Boedts is General Counsel & Director Regulatory Related Affairs bij Febelfin, de Belgische federatie van de financiële sector. Hij licht een aantal trends en evoluties toe die zich momenteel voordoen.

Fraude bij bedrijven: steeds digitaler en complexer

Tom Boedts merkt enkele bijzondere evoluties op rond fraude in de bedrijfswereld. Zo stelt hij vast dat deze praktijken zich steeds vaker op het digitale toneel afspelen. ‘Cyberfraude is alom bekend en kent vele vormen’, zegt hij. ‘Maar ook het aantal gevallen van malware, ransomware en phishing neemt spectaculair toe. Alleen al wat phishing betreft, is er sprake van een verdrievoudiging in vergelijking met 2017. Het is moeilijk te bestrijden, omdat het een vorm van social engeneering is. Een techniek waarbij een hacker een aanval op computersystemen onderneemt door zich op de zwakste schakel in de beveiliging te richten: de mens.’

‘Ook CEO-fraude en KMO-fraude komen steeds vaker voor’, benadrukt Tom Boedts. ‘Een crimineel die zich uitgeeft voor een vertrouwenspersoon, bijvoorbeeld een belastingadviseur, zal proberen om de betrokkenen tot financiële transacties te motiveren.’

Banken zijn niet langer vergevingsgezind ten aanzien van fraude

'In de bankensector is er vandaag geen speelruimte meer om vergevingsgezind om te springen met fraudezaken. Een aantal factoren liggen hiervoor aan de basis. Zo heeft terrorisme het hele antiwitwasbeleid in een andere context geplaatst’, legt Tom Boedts uit. ‘Vandaag gelden forse boetes voor wie er blind voor is. In ons land kunnen inbreuken bestraft worden met boetes die tot 10% van de omzet van de bank bedragen. Bovendien is niet alleen de bank aansprakelijk. Ook individuele medewerkers kunnen op hun verantwoordelijkheid aangesproken worden.’

Nieuwe systemen maken het vandaag voor werknemers mogelijk om problemen of verdachte transacties rechtstreeks te melden bij een toezichthouder. Zij genieten in dat geval ook bescherming tegen ontslag. Het heeft geleid tot een sterk toegenomen risicoaversie.

Risicoaversie van banken zal alleen maar toenemen

Tom Boedts benadrukt dat de risicoaversie in de financiële sector alleen maar zal toenemen. ‘Er geldt een risk based approach. In het antiwitwasbeleid ligt bovendien veel meer de nadruk op maatwerk. Meer risico’s worden nauwgezet geëvalueerd en er zijn ook jaarlijks risicobeoordelingen.’

Kortom, banken gaan geraffineerder tewerk en zetten waar mogelijk geavanceerde technologieën in. ‘Vandaag geldt er transparantie over alles. De digitalisering heeft er immers voor gezorgd dat elke transactie zijn sporen nalaat.’

‘Daarnaast is er regelgeving op komst die klokkenluiders veel beter gaat beschermen’, zegt Boedts. ‘Het mag duidelijk zijn dat er dus sprake is van een verregaande paradigmashift in de financiële sector ten aanzien van fraude en witwaspraktijken.'

Wat betekent deze paradigmashift inzake fraude voor bedrijven?

Het zal ook de bedrijfswereld niet ontgaan zijn dat de bankensector niet langer vergevingsgezind omspringt met fraudezaken en witwaspraktijken. ‘Elk vorm van fraude waar een onderneming zich schuldig aan maakt, is extreem besmettelijk voor een bank. Het is dan ook van groot belang om als bedrijf fraudebestrijding als een investering te zien, en niet als een kost’, zegt Tom Boedts.

‘Doe met uw bedrijf steeds het juiste: betaal uw belastingen, sluit geen deals die het daglicht niet verdragen. Zorg voor een goede boekhouder en onderhoud goede contacten met zowel uw klanten als uw leveranciers. Kies voor digitale betaalmethodes. En creëer bewustzijn rond social engeneering en phishing.’

‘Kortom, zorg dat uw bedrijf een gezonde uitstraling heeft. Spoor mensen aan om open te zijn over hun bezorgdheden. En doe dat alles niet voor de bank, maar voor uzelf en voor uw bedrijf.’

Tom Boedts was één van onze gastsprekers tijdens de Graydon Inspiration Session ‘Fraude: bent u voorbereid of is uw bedrijf het volgende slachtoffer?’ Bekijk hieronder de aftermovie.