Fraudescore bundelt vreemde gedragingen malafide ondernemingen

Dankzij grondig onderzoek naar de werkwijze en de kenmerken van frauduleuze bedrijven, is het mogelijk om ondernemingen met malafide bedoelingen vroegtijdig te detecteren. Data ligt alweer aan de basis. Graydon heeft de inzichten gebundeld in een fraudescore. “Met de score weten klanten snel welke aanvragen nader onderzocht moeten worden. Op die manier kunnen ze het aantal fraudecases gevoelig verminderen”, zegt Corporate Business Consultant Jens Verboven.

Het aantal (geslaagde) pogingen tot criminele fraude blijft stijgen. Goed georganiseerde bendes stellen alles in het werk om bedrijven om de tuin de leiden en geld of assets te ontvreemden. Een recent opgerolde bende in het Antwerpse, met vertakkingen naar het buitenland, had zelfs een tekenaar in dienst om nepwebsites te ontwerpen. Dat kopte Gazet van Antwerpen nog op 1 oktober 2020. De coronacrisis en de lockdown hebben bedrijven gedwongen om thuiswerk in versneld tempo te faciliteren. Het was ook voor fraudeurs en oplichters het signaal om een versnelling hoger te schakelen en te profiteren van de digitalisering.

Maar het digitale tijdperk heeft ook zijn voordelen. Denk onder andere aan de overvloed aan data die beschikbaar is en de schat aan informatie die daarin verborgen zit. Ook in de strijd tegen fraude kan het soelaas bieden. Graydon ontwikkelde zo bijvoorbeeld de fraudescore, een tool die detecteert in welke mate klanten of leveranciers frauduleuze bedoelingen hebben.

Terugkerende symptomen en kenmerken

Jens Verboven, Corporate Business Consultant bij Graydon, merkt op dat bedrijven die zich inlaten met criminele fraude welbepaalde symptomen vertonen. “Het gaat om elementen en gedragingen die vaak terugkeren, los van de sector waarin de fraude zich voordoet. In ons fraudemodel hebben we die signalen opgenomen. Idealiter komen we tot een model op maat van elke sector. Of nog beter: op maat van de klant. Als we interne data van de klanten kunnen combineren met onze externe data, dan krijgen we een veel hogere predictiegraad.”

Een eenvoudig voorbeeld verduidelijkt de waarde van externe data. Een bedrijf zonder personeel wenst vijf wagens te leasen. Koppel het aantal wagens aan het aantal FTE’s binnen het bedrijf – geen dus – en het valt meteen op dat deze aanvraag niet klopt.

“In het model zijn dit soort verdachte zaken makkelijk in te bouwen. Het zijn echter gegevens waar bedrijven vaak niet over beschikken. Maar het bewijst wel hoe eenvoudig het is om met externe data de predictiegraad van het model enorm te verhogen. Even belangrijk zijn de interne data van de klant. Die zijn essentieel om het model blijvend te voeden en verder te verfijnen. De klant krijgt daar met een hogere predictiegraad veel voor terug”, benadrukt Jens Verboven. “Kortom, ons basismodel is een startpunt, dat verder nood heeft aan zowel interne als externe databronnen.”

Basiselementen van de fraudescore

Zonder de precieze formule prijs te geven, biedt Jens Verboven toch een inkijk in de elementen die in de score worden opgenomen. “Onze algoritmes merken tal van elementen op, gaande van vreemde zaken in de jaarrekening tot een dubieuze locatie waar het bedrijf gevestigd is. In totaal is Graydon zo tot een 65-tal elementen gekomen die een bedrijf verdacht maken.”

Globaal zijn ze onder te brengen in vijf categorieën:

• Activiteit: aan de hand van de activiteitscore van Graydon valt makkelijk te achterhalen of de zogezegde activiteiten van een bedrijf overeenstemmen met de werkelijke activiteiten. Spookbedrijven, die alleen bestaan op papier, zijn op die manier snel te ontmaskeren. Ook de combinatie van zeer uiteenlopende activiteiten zal argwaan wekken.
• Management: wie zijn de bestuurders en wat is hun geschiedenis? Wat opvalt is dat de fraudeur zich zo onzichtbaar mogelijk opstelt, terwijl zijn bedrijf net wel erg zichtbaar is. Ook het netwerk van gelieerde bedrijven en linken met het buitenland verdienen verhoogde waakzaamheid.
• Financiële data: Is de jaarrekening vervalst? Werd die net heel haastig gepubliceerd? Alles wordt in het werk gesteld om aan te tonen dat het goed gaat met een bedrijf.
• Locatie: frauduleuze bedrijven vestigen zich vaak op adressen die verdacht zijn. Zo zijn er typische locaties waar in het verleden al meer bedrijven failliet gingen. Maar er zijn ook bepaalde locaties waar onwaarschijnlijk veel bedrijven officieel gevestigd zijn, wat in dat geval wijst op postbuskantoren. Steeds een signaal dat aandacht verdient.
• Status van het bedrijf: de fraudeur koopt zich graag in bij een bedrijf met een lange voorgeschiedenis. Het helpt hem om de situatie aantrekkelijk voor te stellen en zijn slag te slaan.

Het fraudemodel is niet altijd bruikbaar voor alle spelers in één en dezelfde sector. “Enkel als twee bedrijven een gelijkaardig cliënteel hebben, kan dat wel. Maar het segment van luxewagens trekt nu eenmaal een ander publiek aan dan het segment van bestelwagens, terwijl beide bedrijven zich wel in dezelfde sector bevinden. Vandaar dat interne data een meerwaarde zijn het model.”

Een waardevol hulpmiddel in alle sectoren

Graydon is met de fraudescore sterk vertegenwoordigd in de sector van banking, automotive en leasing. Maar de score is ook interessant voor bedrijven die actief zijn in de verzekeringswereld, op de energiemarkt, in de telecom- en de IT-sector.

“De score is in feite bruikbaar voor elke onderneming die ooit met criminele fraude in aanraking kwam”, zegt Jens Verboven. “Het model en de bouwstenen vormen de basis voor meer op maat gemaakte inzichten. Afhankelijk van de sector wordt het model verder verfijnd. Zelfs op klantniveau kunnen we dit finetunen om de predictiegraad te verhogen.”

“Fraudeurs en criminelen viseren vaak de autoleasingsector. Omdat het gaat om waardevol rollend materieel, dat in een flits kan verdwijnen. Ook geleased IT-materiaal – laptops, tablets, monitors, enz. – is populair omdat het vlot verhandeld kan worden. In de verzekeringssector hebben we eveneens klanten die aangeven dat 10 tot 15% van de dossiers frauduleus is. Stuk voor stuk hebben ze baat bij een model dat hen helpt om mogelijke fraudeurs in een vroeg stadium te ontmaskeren.”

Wilt u weten wat de fraude preventiescore voor uw bedrijf of uw sector kan betekenen? Neem dan meteen contact op met ons via info@graydon.be of connecteer met Jens Verboven op LinkedIn.